Gümüşhane- Krom vadisi- Santa rum köyü- Örümcek ormanı milli parkı , şelaleler ,kiliseler manastırlar turu.

Gümüşhane cumhuriyet döneminde pek ismi geçmez şehrimiz.Sadece seçimden seçime duyarız ismini.Önemli madenlerin ,gümüşün has ının çıktığı ,M.Ö miletlerin gümüş çıkarmak için yoğun olarak yerleştiği kenttir.Bu serüven 20.yy başına kadar devam etmiş.78 tane kilise manastır olduğunu biliyormuydunuz. Buzul gölleri doğası otantik köyleri ,şelaleleri ormanları ve nehirleri ile çok etkileyici bir coğrafya.

1.Gün

 9:00 da trabzon havalimanı buluşma,
Zigana kayak merkezi
Karaca mağrası
Zigana Limni göl gezisi.
Konaklama Gümüşhane Ramada otel
Akşam yemeği esnaf lokantası.

2.Gün

Krom vadisin de hem tarih hem doğa gezisi.Krom antik kenti ve kiliseleri.
Cehennem vadisi,Sarp kayalar yüksek tepeler eteğinde otantik köyler.
Cebeli köyü(Harava) meryem ana manastırı.
Atalar köyü(zimera),rum ve ermeni kiliseleri.
İmera manastırı ,Olucak/Prodromus kilisesi(İsa dan önce yolda giden peygamber anlamında.Mısıra gidişi temsil eden Vaftizci yahya )az yürüyor uz geziyoruz.
Konaklama Gümüşhane Ramada otel.
Yemek dışarıda ?

3.Gün

Mübadele ile Santa köyünden göç eden Rum dağ köyne gidiyoruz.Sanki bir yıl önce terkedilmiş gibi bir dağ köyü.Bir kaç karadenizli yaylacılık yapıyor.(santa harabeleri)
Çakırkaya kaya kilisesi.Öğle yemeği sarıçiçek köyünde.
Sarı çiçek yörük köyünü geziyoruz .
Konaklama Gümüşhane Ramada otel.
Akşam yemeği dışarıda?

4.Gün

Antik Gümüşhane şimdiki ismi Süleymaniye mahallesi ,hem rum hem Ermeni hem de türklerin bir arada yaşamışlığının kanıtı sanki.Kız ve erkek rum okulu,kiliseler konaklar Sakaklarında yürürken vay bee diyeceğimiz türden.Taş köprüleri de unutmuyoruz.Türkiye nin en güzel şelalerinden biri olan Tamara şelalesi gezip otele dönüyoruz.
Konaklama Gümüşhane Ramada otel.
Akşam yemeği dışarda ?

5.Gün 

Örümcek ormanı tabiat parkı(gümüşhane de orman hayal edemezsiniz ama var ! hem de çok güzel yürüyüş alanı,çiçekler den gözünüz kamaşır ağaçlardan gökyüzünü göremezsiniz.
Çağlayan dibi şelalesi.
Erikbel yaylası.
Kadırga yaylası
Konaklama Büyük Bayburt otel, akşam yemeği otel de.

6.Gün 

Bayburt da gözümüzü açıyor şehri şöyle bir gezip Baksi müzesi için yol alıyoruz.Baksi müzesi kurucusu Hüsamettin Koçak hoca ile kısmetse buluşup müze fikrini ve doğuduğundan bugüne sanatına yansıttığı heykel ve resimler ve de hikayeleri dinliyoruz.
Müthiş bir anlatım (hastasıyım) Yemekten sonra Erzuruma gitmek için yol alıyoruz.Turumuz bitiyor 👋👋

Görebildiğimiz kadar görüp göremediğimiz yetişemediğimiz ön göremediğimiz şeyler içinde kısmet değilmiş diyeceğiz.

Rezerve edilmesi gereken uçuşlar

Uçuşlar: İst -Trabzon: seçenek çok Pegasus: 6:00/7:55
Thy:7:10 gibi
Buluşma 9:30 trabzon havalimanı
Dönüş. Erz-İst: Pegasus 20:20/21:10

Tura dahil olanlar
Konaklama+kahvaltı
Rehberlik.rota uzmanı Ersin Demirel bizimle.
Ulaşım ,havaalanından havaalanına .
Seyahat sigortası.

Tura programına dahil olmayanlar
Uçuşlar :İst -Trz Erz-İst
Öğle lunch paketler ve akşam yemekleri.
Müze ve örenyeri girişler.(müze kartlarınız bulunsun )
Ramada Gümüşhane ana yol üzerinde otel girişinin yanı Migros var dır.

Detaylı Tur Programı: 

1.  Gün: Trabzon Havalimanına varış, Zigana Kayak Merkezi, Limni Gölü Tabiat Parkı ve Karaca Mağarası gezisi. Gümüşhane Merkez konaklama
 
Trabzon Havalimanına varış ve konukları karşılama. Zigana Kış Turizm Merkezine hareket (90 km, 1,5 saat). Kayak Merkezi gezisi ve yemek molası. 5 km ilerdeki Limni Gölü Tabiat Parkı ziyareti. Ardından 42 km uzaklıktaki Karaca Mağarası gezisi. Konaklamamız Gümüşhane Merkezde
 
Zigana Kış Turizm Merkezi: Bölgenin en ünlü kayak merkezi olan Zigana’da Aralık-Nisan ayları dönemindeki kayak sezonu boyunca kar kalınlığı yaklaşık 100-150 santimetre civarındadır. Kayak merkezinde uzunluğu 661 metre ve kişi/saat kapasitesi 843 kişilik bir adet teleski ile bir adet babylift tesisi bulunmaktadır. Ortalama eğimin % 20’ye ulaştığı pist, hem profesyoneller hem de yeni başlayanlar için uygundur. Yükseklik skalası 1900-2500 metre arasında değişen bölge, ormanlar ve alpin çayırlıklarla kuşatılmıştır. Kayak merkezinin güneyine konumlanan Gavur Dağları, açık havalarda müthiş bir görsellik sergiler.
 
Limni Gölü Tabiat Parkı: Gedik ve Kaban tepelerinin batısındaki Büyükdüz Sırtı yamaçlarında yer alan Limni Gölü, bir set gölü. 2100 metre yüksekliğe konumlanan bu şirin göl, Torul ilçesi Zigana köyü Saranoy Yaylası sınırları içerisindedir. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü tarafından 2006 yılında A tipi mesire alanı, 2011 yılında ise Tabiat Parkı ilan edilen alan, zengin flora ve faunası ile dikkat çekiyor. Orman yeşilliğinin sarmaladığı bir ortamda bulunan göl kıyısına, doğa dokusuna uygun bir konaklama tesisi inşa edilmiş. Gümüşhane il merkezine 41 kilometre mesafedeki Limni Gölü’ne, Zigana Kış Turizm Merkezi üzerinden stabilize bir yolla ulaşmak mümkündür. Araçlarına güvenenler ise Zigana köyünden kuzeye uzanan kısa toprak yolu tercih edebilirler.
 
Karaca Mağarası: Gümüşhane kent merkezine 17 kilometre uzaklıktaki Torul ilçesi Cebeli köyü Karaca Mahallesi’nde

bulunan mağara, Bozbent Dağı eteklerinde yer alıyor. Doğa ananın sanatçı titizliğiyle milyonlarca yıl işleyerek oluşturduğu bu başyapıt, sadece Gümüşhane’nin değil Türkiye Mağara Turizminin de en önemli destinasyonlarından biri.

Karaca Mağarası 150 metre uzunluğunda ve özellikle damlataş oluşumları bakımından çok zengin. Islak koridorlar ve ahşap platformlarda ilerlerken bu loş serüveni sarkıtlar, dikitleri, sütunlar, org desenli duvarlar, bayrak şekilleri, mağara çiçekleri, filkulakları, traverten havuzları ve mağara gülleri süslüyor. Yatay olarak ilerleyen mağara, elips şeklindeki beş salonun birleşmesinden meydana geliyor. Işıklandırma ve ahşap yürüyüş bantlarıyla turizme kazandırılan mağaranın 3 numaralı salonunda bir göl yer alıyor. Ortalama tavan yüksekliği 18 metre olan Karaca, yüksek oksijenli havasıyla astım hastalıklarına iyi gelmektedir.

2. Gün: Krom Vadisine transfer. Krom Vadisi gezisi. Sarıoğlan-İmere Manastırı (Olucak/St. Prodromus) yürüyüşü (6 km). Konaklama Gümüşhane merkez
 
Kahvaltı sonrası şehir merkezine 38 kilometre mesafedeki tarihi kemer köprü, kilise, şapel, manastırlarıyla birlikte el değmemiş bir dünya görüntüsü yaratan Krom (Şamanlı) Vadisini ziyaret ediyoruz. Vadi ve antik alan gezisi sonrası Sarıoğlan-İmere Manastırı arasındaki eski keşiş yolunda 2 saatlik bir yürüyüşle Olucak köyündeki görkemli manastıra ulaşacağız. Tüm bölgeyi gezdikten sonra Gümüşhane merkezdeki otelimize dönüş
 
Krom Antik Kenti: Hem tarih hem doğa anlamında ilgi çekici bir vadi. Derin bir koridorda uzanan Cehennem Vadisi, kayalıklarla çevrili sarp vadiler, çıplak yüksek tepeler ve yöreyi yansıtan otantik köyler arasında sıra dışı bir yolculuk. Gümüşhane-Torul yolunun 11. kilometresindeki tabelanın yönlendirmesiyle sağa dönmek ve yaklaşık 27 kilometre yol almak gerekiyor. İlk sapakta Karaca Mağarası tabelasını göreceksiniz. Bir sonraki kavşak noktası sizi sola Cebeli (Harava) köyü Meryemana Manastırı’na yönlendirecek. Yol üzerinde Çengelli ve Kuşçu kiliselerini görebilirsiniz. Manastır ziyareti sonrası tekrar ana yola dönerek Cehennem Vadisi girişine erişeceksiniz. Soldaki küçük vadi, Atalar (Zimera) köyündeki kiliselere yol almaktadır. Fresklerin hala belirgin biçimde günümüze ulaştığı Aydınlar (Muzaras) Kilisesi için fazladan 7 kilometreyi göze almanız gerekmektedir. Görsel açıdan etkileyici Cehennem Vadisi çıkışında, bu kez solunuzda Uğurtaşı (İstavri) köyünün bulunduğu başka bir vadiyle karşılaşacaksınız. Gürül gürül akan dere eşliğindeki yolculuk esnasında Bagava başta olmak üzere kemer köprü ve kiliseleri ziyaret edebilirsiniz. Ana güzergahı izlemek için Uğurtaşı sonrası geriye dönmek ve Yağlıdere köyünü geçerek Krom Antik Kenti tabelasından sola yönelmeniz gerekmektedir. Vadi içinde yer alan 15 kilise ve şapel, iki kemer köprü, kale, iki değirmen ve taş işçiliğine hayranlık duyacağınız eski evlerden oluşan Krom Antik Kenti kalıntıları, zahmetli yolculuğunuza değecektir. Haritalarda Bulut Yaylası olarak geçen Krom (Şamanlı) bölgesi; Mancandanos, Çayıroğlu (Ulivena), Gavanak, Düzce (Alikinos), Muhara, Sarıoğlu, Evlice (Nanak), Başkapı (Loriya) mahallelerinden oluşmaktadır.
 
Maden açısından zengin olan bölge, antik dönemden beri insanların ikamet ettiği tarihi göç yolları üzerinde yer alıyor. Osmanlı egemenliği altında 16. yüzyılda Müslüman olan bazı Rum vatandaşlar yaklaşık 200 yüzyıl boyunca, evlerinin altına ibadethane yaparak gizliden gizliye Hıristiyan inancını sürdürmüşler. Yunancada Krifi (gizli) ismiyle anılan bu topluluk, 1857 yılında verilen yasal hakları kullanarak tekrar Hıristiyan olduklarında ise çok sayıda kilise inşa etme gereğini duymuşlar. Yaklaşık elliye yakın kilise ve şapelin bulunduğu bölge, bir tarihi açık hava müzesi görünümündedir. Birçoğu ıssız tepelerin üzerinde yükselen kiliseler, birbirleriyle göz teması içerisindeler. Hemen hemen hepsinin mimari stilleri ve süsleme tarzları farklıdır.
 
İmera Manastırı: Gümüşhane’nin günümüze en iyi durumda kalan tarihi eserlerinden biri olan İmera Manastırı (St. Jhon Prodromus), 1710 yılında kadınlar manastırı olarak kurulmuştur. Olucak köyüne araç yoluyla 2 kilometre (yürüyerek 600 metre) uzaklıktaki yapı, 1845 yılında Rahibe Roksana tarafından restore edilmiştir. Dış bütünselliğini koruyan Atalar köyü Aydınlar (Muzaras) Kilisesi’nde ise İsa ve havarilerini tasvir eden freskleri görebilirsiniz.

3 Gün: Santa Vadisine transfer. Santa Antik Kenti gezisi. Taşköprü Yaylası tarihi kemer köprü ziyareti ve öğle yemeği. Sarıçiçek Evleri gezisi. Gümüşhane merkez konaklama
Bugün ülkemizdeki gizemli tarihi ve doğal güzelliklerden biri olan Santa Harabelerini ziyaret ediyoruz. 82 kilometrelik yolculuğun orta noktasındaki Sarıçiçek Evleri ilk durağımız. Sonrasında Taşköprü Yaylası’nda tarihi kemer köprüyü fotoğraflayıp yayla kahvesinde mola vereceğiz. Mola sonrası yayla manzaralarıyla bezeli bir güzergah ardından yedi köyden oluşan Santa Harabelerindeyiz. Dünyanın sonu görünümü yaratan bir vadi yamaçlarına yayılan kiliseleri ziyaret ettikten sonra otelimize döneceğiz.

Sarıçiçek Odaları: Gümüşhane il merkezine 48 kilometre mesafedeki köyde bulunan bu ilginç odalar, 1873 yılında Hacı Ömer Ağa tarafından konukların ağırlanması için yaptırılmıştır. Türk mimarisinin erken örneklerinden olan odalarda, batılılaşma etkisinin yanı sıra klasik formlar kullanılmıştır. Birbirine çivisiz bir teknikle monte edilmiş ahşap işlemelerde, yapraklardan ibaret süsleme biçimleri stilize edilmiştir. Nakış gibi işlenen süslemelerin uyumu ve renklerin canlılığı, odaların iç mekânlarını cazip hale getiren en önemli faktörlerdir.
 
Sarçiçek odalarının yapım hikayesi hayli ilginçtir. Aralarında 50 metre uzaklık bulunan aynı ölçülerdeki odalar için bir usta ile çırağı görevlendirilmiştir. Çalışmanın iç düzenleme aşamasına gelindiğinde çırak, ustasından yardım ister. Usta, iş için aynı ücreti aldıklarını belirterek bilgi ve deneyimini paylaşmak istemez. Bunun üzerine usta ve çırak ayrı çalışmaya karar vererek iki yıl boyunca odalarına çekilirler. Tüm ihtiyaçlarını çalıştıkları oda içlerinde giderip, dışarı çıkmazlar. Ustanın bu davranışından gururu incinen çırak, oldukça hırslanır. İki yılın sonunda işler teslim edildiğinde çırağın yaptığı oda göz kamaştırıcı etki yaratırken, ustanınki beğenilmez. Bunu gören usta, yenilgiyi kabul ederek mesleğini ve köyü terk eder.

 
Santa Harabeleri: Metruk taş binaları, yıkık kiliseleri ve her daim sisler içindeki siluetiyle Santa, büyüleyici bir atmosfere sahip. Yanbolu Vadisi’nin sonunda, Karadeniz Dağları’nın en ulaşılmaz noktasına konumlanan yerleşim, bir zamanlar bölgenin ticari, kültürel ve dinsel merkeziymiş. Santa Harabeleri; orman sınırının bittiği yükseltiye inşa edilen Binatlı, Çakallı, Çinganlı, İşhanlı, Piştoflu, Terzili ve Zurnacılı isimlerindeki 7 mahalleden oluşuyor. Gümüşhane’den gelişte ilk olarak Piştoflu Mahallesi ile karşılaşırsınız. Devamında Yanbolu deresinin sağ tarafında Zurnacılı yer alırken diğer yerleşimler vadinin sol tarafındaki yamaçlara konuşlanmıştır. Her mahallede gösterişli taş kiliseler yükselirken; bütün evler kesme taştan yapılmıştır. Hemen her sokağın başında bir çeşmeye rastlayabilirsiniz. Doğal konumu bağımsız ve korunaklı bir sığınak teşkil etmesinden dolayı bölge, 17. yüzyılda yaşayan Hıristiyan toplumunun varlığını sürdürmesinde etkili olmuştur. Özellikle 18. yüzyıl sonu inşa edilen resmi binalar dikkat çekicidir. Çakallı, İlyas Peygamber, Hagios Hristaforos, St Theodor, St. Kiryaki, St. Christoper, St. Konstantinos ve St Petros kiliseleri mutlaka görülmesi gereken tarihi mekanlar arasındadır.

4. Gün Artabel Gölleri Tabiat Parkı gezisi ve Karagöl Yaylası-Adalıgöl-Küçükgöl-Karagöl Yaylası yürüyüşü (6 km)
 
Kahvaltının ardından şehir merkezine 60 kilometre uzaklıktaki Artabel Gölleri Tabiat Parkına gidiyoruz. Tam 22 buzul gölün bulunduğu alandaki alpin çayırlıklarda keyifli bir yürüyüşe ne dersiniz? Önce Karagöl Yaylası’ndan başlayan patikaya girerek Adalıgöl’e (Karanlık/Büyükgöl) ulaşıyoruz. Hava durumuna göre isteyenler için burada yüzme molası vereceğiz. Sonrasında kısa bir yokuş sonrası Küçükgöl’e erişeceğiz. Eşsiz bir doğası bulunan Tabiat Parkındaki yürüyüşümüz Karagöl Yaylasında sona erecek.
 
Artabel Gölleri Tabiat Parkı: Gümüşhane ilinin doğal güzelliklerinin başında hiç kuşkusuz Artabel Gölleri Tabiat Parkı geliyor. Kendini insandan sakınan yüksek bir coğrafyada bulunan bu özgün alan; Gümüşhane ilinin en yüksek zirvesi Abdal Musa Tepesi, yalçın dorukların çevrelediği yalnız ve sessiz buzul gölleri, nadide bitkileri, eski göç yolları ve otantik yaylalarıyla büyüleyici bir park. Doğu Karadeniz sıradağlarının Gümüşhane silsilesindeki Gavur (Balaban) Dağları çanağında kalan Artabel, Torul ilçesi Gülaçar, Gümüştuğ ve Dağdibi köyleri ile Şiran ilçesi Akbulut sınırları içerisinde yer alıyor.
Türkiye’nin doğal güzellikleri listesine adını yazdıran tabiat parkı içinde tam 22 adet buzul göl mevcut. Doğu-batı doğrultusunda uzanan ve Gülaçar köyü Esentepe Mahallesi’nden ulaşılan Artabel çanağında Adalı (Büyük/Karanlık), Karanlık (Ahtabur), Küçük, İkizgöller (Karagöller-2 adet), Buzlu (Adalıgöl’ün üstünde ve ancak Temmuz ayından sonra buzların erimesiyle ortaya çıkıyor) gölleri yer alıyor. Gümüştuğ köyü Dulağa Yaylası’ndan yürünerek erişilebilen kuzeydoğu-güneybatı doğrultusundaki vadi çanağı, iki bölümden oluşuyor. Soldakinde Beşgöller (5 adet) sağdakinde ise Karagöller (3 adet) bulunuyor. Dağdibi köyü sınırlarındaki Acembol (Üçgöller-3 adet) Gölleri ise kuzeybatı-güneydoğu istikametindeki vadi içine konumlanıyor. Gölönü Yaylası’ndan yürüyerek kıyısına kadar varabileceğiniz bu göllerin kuzeybatısında ise Gölbaşı Gölü’nü görebilirsiniz. Yine Dağdibi sınırları içerisinde yer alan Yıldız Gölü ise, Abdal Musa Tepesi’nin batısındaki vadi yatağına konuşlanıyor. Tabiat Parkı’nın güney sınırlarına yayılan Suyungözü ile Akbulak Yıldız 1 ve 2 buzul gölleri, kuzey-güney doğrultusundaki vadiye yerleşmiş durumda. Söz konusu göllere, Şiran ilçesi Akbulak köyü Hendüt Yaylası’ndan belirgin bir patika yardımıyla yürünebiliyor. Artabel Gölleri’nin alan açısından en büyük buzul gölü Adalıgöl (ikinci sırada Beşgöller’in 4. gölü gelmektedir), en derini ise Karanlık (Ahtabur) Gölü’dür. Ayrıca saha içerisinde yaz mevsiminde kuruyan veya alanı küçülen irili ufaklı gölcüklere rastlamak mümkündür.

Jeolojik ve jeomorfolojik kaynakları, peyzaj değerleri ile flora ve fauna zenginliği açısından 1998 yılında tabiat parkı ilan edilen Artabel Gölleri, 5859 hektarlık bir alana yayılıyor. Bu özgün coğrafyada 12 tanesi nadir tür olmak üzere 39 familya ve 103 cinse ait toplam 141 bitki türü bulunuyor. 13 peyzaj değeri belirlenen parkın fauna zenginliği, 30 memeli ve 88 kuş türünden oluşuyor. Tabiat parkındaki 10 bitki türü ‘yok olma’ tehlikesiyle karşı karşıya. Yabankeçisi, çengel boynuzlu dağkeçisi, ayı, çakal, tilki, sansar, porsuk, kaya kartalı, küçük kerkenez, ürkeklik, sakallı akbaba, beyaz akbaba, kara leylek, yaz ördeği, küçük engerek yılanı alanın fauna zenginliğinde öne çıkan hayvan çeşitleri. Memeli hayvanların 6’sı, kuşların ise 81’i ‘nesli tehlike altında’ türleri içeren kırmızı listede yer alıyor.

5. Gün: Torul Kalesi ve Gümüştuğ Avliyana Vadisi gezisi. Artabel Gölleri Tabiat Parkı Dulağa Yaylası.
 
Günün ilk ziyaret noktası Torul Kalesi. Harşıt Vadisini gözetleyen bu sarp tepelerdeki kale ardından Gümüştuğ (Avliyana) Vadisine gideceğiz. Vadiyi kolye gibi süsleyen tarihi taş kemer köprüler ve yalnız tepelere kurulmuş tarihi kiliseler arasındaki yolculuk Artabel Tabiat Parkı ve Gümüşhane’nin en yüksek noktası olan Abdal Musa zirvesi manzarasına sahip Dulağa Yaylasında sona erecek. Yolun ortasındaki Meryemana Köprüsünden başlayan ve Panagia Meryemana Manastırına uzanan gidiş dönüş 3 kilometrelik bir yürüyüş yapacağımızı hatırlatalım. Öğle yemeği Gümüştuğ köyünde olacak.

6. gün: Süleymaniye Mahallesi gezisi. Çakırkaya Kaya Kilisesi ve Tamara Şelalesi gezisi
 
Sabah kent merkezine 3 kilometre mesafedeki Süleymaniye Mahallesi gezisi ile güne başlıyoruz. Tarihi maden ocaklarının çevresine kurulmuş Süleymaniye mahallesinde pek çok kilise, eski cami ve Türk evleri mevcut. Gezimizin ardından Kelkit ve Şiran ilçeleri üzerinden Tomara Şelalesine gideceğiz. Öğle yemeği Tomara Şelalesinde. Şelaleyi fotoğrafladıktan sonra yol üzerindeki Çakırkaya Kaya Kilisesine uğrayıp merkezdeki otelimize dönüyoruz bir kez daha.

Süleymaniye Mahallesi (Eski Gümüşhane) Turu: Eski Gümüşhane olarak bilinen Süleymaniye Mahallesi, farklı dinlerin yüzyıllardır kardeşçe yaşadığı bir yerleşim. Cami minareleri, kilise ve manastırların bir arada yükseldiği Süleymaniye Mahallesi, antik dönemden beri insanoğlunun iskan tuttuğu bir bölge. Binlerce yıldan beri işletilen altın ve gümüş madenlerinin varlığı, yerleşiminin önemini arttırmış. Özellikle Osmanlı Padişahı 4. Murat zamanında en parlak devrini yaşamış. Osmanlı-Rus savaşından sonra asıl yerleşim Harşit Havzası’na taşınmış ve Süleymaniye Mahallesi giderek zamanın yıpratıcı etkisiyle baş başa kalmış.
Günümüzde restorasyon çalışmalarının devam ettiği sit alanı içerisinde sivil mimari örneklerinin yanı sıra pek çok tarihi yapıyı ziyaret edeceğiniz gezi turunun ayrıntıları aşağıdaki gibidir.
 
3 kilometrelik gezimizin ilk tarihi mekânı olan Zeki Kadirbeyoğlu Konağı (İbrahim Lüfü Paşa), 1861 yılında inşa edilmiştir. Cephe düzenlemesi 19. yüzyıl Türk evi mimarisini yansıtan bina, kare planlı ve iki kat olarak tasarımlanmış. Bahçesinde Paşa Hamamı bulunmaktadır. Gümüşhane Belediyesi tarafından restore edilen binanın hemen yanında yapımı 1520-1566 yıllarına tarihlenen Süleymaniye Cami yükselir. 1899 yılında restore edilen caminin yanı başında (güneydoğusunda) Eski Mescit-İlkokul Binası’nı görebilirsiniz. 2012 yılında restore edilen tarihi eserin bahçesinde ise Hacı Tahir Türbesi ile Mısırlıoğlu Türbesi bulunur. Camiden çıkıp sağa döndüğünüzde, Sağır mevki olarak adlandırılan yerde Hamam yapısıyla karşılarsınız. 18. yüzyıl Osmanlı hamamlarının tipik özelliğini yansıtan yapı; ılıklık, soyunmalık, sıcaklık, halvet hücreleri, külhan, traşlık ve tuvalet gibi bölümlerden oluşmaktadır. Sokağın köşesinden sola yani batıya dönerek kısa yokuşu tırmandığınızda, 16. yüzyıla tarihlenen kentin ilk Osmanlı yapılarından biri olan Küçük Cami’nin önüne gelirsiniz. Sekizgen bir kubbeye sahip eserin mihrabı kesme taştan yapılmıştır. Şimdi küçük sokaklar arasından ilerleyerek caddeye çıkın. Sağdaki ilk bina, 19. yüzyıl yapımı Ahmet Kaya Evi’dir. İki katlı binanın kapı ve pencere formu dikkat çekicidir. Süleymaniye Mahallesi’ni süsleyen yapılar arasından yokuş yukarı yükselmeye devam ettiğinizde Metropolitan (Hagios Georgios) Kilisesi’yle karşılaşırsınız. İlk ismi Hagia Tiriada olan kilise, üç nefli ve bazilika tarzında inşa edilmiştir. Devamında hemen sağınızda etkileyici görüntüsüyle Rum Okulu (Metropolitan) bulunmaktadır. Şehrin görkemli geçmişini yansıtan bir diğer eser ise, 100 metre ilerdeki Metropolitan (Yönetim) Binası’dır. Düzgün kesme taştan inşa edilen iki katlı binanın arkasında Hızır İlyas Çeşmesi ve Muammer Daloğlu Konağı yer alır.
 
Bu noktadan sonra köy evleri arasından geçerek vadinin karşı tarafına doğru yürüyün. İlkbahar aylarında güçlü bir debiye sahip olan küçük çağlayanı ve tarihi Çeşme’yi geçtikten sonra patikanın kılavuzluğunda yerleşim merkezine yönelin. Bu arada sağa ayrılan bir başka patikanın, iki eski konağın yer aldığı Yukarı Mahalle’ye ulaştığını belirtelim. Dere yatağının kıyısında bulunan Kavaklık Hamam’ını geçtikten sonra toprak yola çıkın. Sağ çaprazınızdaki kayalık alanda Panaghia Kaya Kilisesi görüş alanınıza girecektir. Süleymaniye Mahallesi’ne kuzey cepheden hakim bir noktaya konumlanan kilise, küçük bir su kaynağının yanına moloz taş örülerek tek nefli olarak tasarımlanmıştır. Karşınızdaki konak Ali Erkan Evi’dir. Çatı katıyla birlikte üç katlı görünümdeki yapı, geniş bir bahçe içine inşa edilmiştir. Hemen yanı başında Fahri Gümüşeli Evi yükselmektedir. İkinci kattaki 8 pencere, konağa ayrı bir görsellik katar. İki evin arasından geçen sokağın köşesinde ise Süleymaniye Mahallesi’nin bir başka hamamına rastlayacaksınız. Soyunmalık, sıcaklık ve külhan bölümlerinden oluşan Çaput Hamamı kompleksinin, restore edilmesi planlanmaktadır. Bir camiden kalan Minare’yi geçtikten sonra sağınızda üç nefli inşa edilen Timos Stavros Kilisesi belirecekdir. Bir sonraki tarihi eser, yine bir camiden arta kalan Minare’dir. Kemer Köprü’yü geçtikten sonra yolun her iki yakasında Taş Mağaza 1 ve 2 Binaları’nı göreceksiniz. İlerde sağınızda ise Eski Hükümet Konağı binasından kalan kalıntılar yer almaktadır. Söz konusu tarihi eser, dikdörtgen bir plan üzerine düzgün yontma ve moloz taşlarla inşa edilmiştir. Şimdi Gümüşhane’den gelen asfalttan karşıya geçerek kuzey istikametinde uzanan patikayı izleyin. Yerleşimin hemen dışına konumlanan Surp Karabet Ermeni Kilisesi, harabe halindeki görüntüsüyle zamana direnmeye çalışmaktadır. Turun son bölümünde asfalt yola çıkmanız ve kuzeye doğru 300 metre ilerlemeniz gerekmektedir. Çatal Kaya Tepesi’nin gövdesine oyularak inşa edilen Hagios İonnas Kaya Manastırı’nı ziyaret etmek için solunuzda yükselen patikaya girmek durumundasınız. Bir bölümü yıkık olan kilisenin ön cephesi ayaktadır. Yapı içerisinde çeşitli konularda freskler yer almaktadır. Manastırın bulunduğu alandan Gümüşhane Kent Merkezi ve Süleymaniye Mahallesi’ni farklı açılardan fotoğraflayabilirsiniz. Manastır çıkışında güneye kıvrılan belirgin patika, sizi başlangıç noktanız olan meydana geri götürecektir.
 
Bu arada mahallenin kuzeydoğu bölümünde Hagios Theodoros Kilisesi (yerleşimin en eski kilisesi olan yapı madenciler tarafından 1480 yılında inşa edilmiştir) ve vadi içinde başka bir Minare bulunduğunu hatırlatalım.
 
Tomara Şelalesi: ‘Türkiye’nin En Güzel Şelaleleri’ listesine ismini gururla yazdıran Tomara, kuşkusuz Gümüşhane şelaleler turunun yıldızıdır. Yörede ‘kırk gözeler’ olarak da bilinen Tomara Şelalesi ilginç bir öyküyle birlikte anılıyor. Seydibaba köyü çobanı, her gün öğle saatlerinde sürüyü ıssız bir yere götürüp, orada abdest alarak namazını kılıyormuş. Durumdan hoşnutsuz olan köylüler, sürüyü susuz bırakıyor diye çobanı dava etmişler. Bir gün çobanı gizlice takip ettiklerinde, yine aynı yere gittiğini görmüşler. Köylünün izlediğinden habersiz değneğini yere vuran çoban, çıkan suyla hem abdest almış hem sürüyü sulamış. Bu arada köylülerin kendisini seyrettiğini fark edince, öfkelenip kavalını ve bıçağını iki ayrı yere fırlatmış. Böylelikle bu iki noktada Kırk Gözeler Kaynağı ve Tomara Şelalesi’ni oluşmuş.

Gümüşhane’nin Şiran ilçesine bağlı Seydibaba köyü sınırlarındaki şelalenin genişliği 15, yüksekliği ise 25 metre. Bir tepenin eteklerindeki kayalık alanda farklı gözelerde kaynayan sular, biraz ileride bir set oluşturan kayaların üzerinden düşerek Tomara Şelalesi’ni meydana getiriyor. Şelale bu setten aşağılara doğru akarken genişleyerek etkileyici bir manzara yaratıyor. Gerek doğal ortamı gerekse dinlenme tesisleriyle tercih edilen bir mesire yeri şelale alanı.

7. Gün: Örümcek Ormanı Tabiat Koruma Alanı ve Çağlayandibi Şelalesi gezisi. Erikbeli ve Kadırga Yaylası. Dönüş.
 

Son gün gezimizi Gümüşhane ilinin batı ve kuzeybatı bölgelerindeki doğal güzelliklere ayırıyoruz. Yoğun orman dokusu içinde bulunan ve gün içinde güneş ışınlarının pek uğramadığı Çağlayandibi Şelalesi ilk durağımız. Şelaleyi fotoğrafladıktan sonra 3 kilometre uzaklıktaki Örümcek Ormanı Tabiat Koruma Alanına gidiyoruz. Karadeniz bölgesinin ulu ladin ve köknarlarının bulunduğu tabiat parkında göğe yükselen Anıt Ağaçları göreceğiz.

Öğle yemeğini Harşıt Çayı kıyısındaki Kürtün ilçesinde yedikten sonra rotamızı tekrar yaylalara çeviriyoruz. Gezimiz, Erikbeli ve Kadırga başta olmak üzere envai çiçeklerle bezenmiş yaylalarda devam ediyor. Zigana’da çay molası ardından Trabzon Havalimanına erişerek hatıralarınıza kazınacak bu geziyi sonlandırıyoruz.

 
Örümcek Ormanı Tabiat Koruma Alanı: Gümüşhane ili Kürtün ilçeside bulunan Örümcek Ormanı Tabiat Koruma Alanı, Avrupa’nın en uzun göknar ve ladinlerinin boy verdiği bir açık hava ağaç müzesi konumunda. Adından anlaşılacağı gibi sık ve geçit vermez ulu ağaç topluluğunun göğe doğru tırmandığı bölge, 1998 yılında tabiat alanı ilan edilmiş. Harşit Havzası’nın nemlendirdiği bir coğrafyaya yayılan Gücükdere Vadisi boyunca, labirenti andıran orman yollarından yükseldiğinizde anıt ağaçlarla karşılaşıyorsunuz. 1215 rakımdaki ilk platformda birinin boyu 61,5 metreye ulaşan iki Doğu Karadeniz Köknarı, kollarını dua eder gibi açmış mavi gökyüzüne uzanıyor. Deniz seviyesinden 1370 metre irtifadaki ikinci noktada ise 2 göknar ile boyları 49-58 metreye varan 3 Doğu Ladini yükseliyor. 552 santimetrelik çapıyla söz konusu ladinler uzmanlarca, Kafkaslar’ın en boylu ve çaplı ladinleri kabul ediliyor. Kürtün ilçesinden başlayan yaklaşık 20 kilometrelik orman yolu, Örümcek Ormanı Tabiat Koruma Alanı’nı bir baştan diğer başa kat ederek Çıkrıkdüzü Yaylası’na ulaşıyor. Eğer yaz aylarında yolculuk yapıyorsanız, turunuzu Güvende ve Kazıkbeli yaylalarına kadar uzatabilirsiniz.
 

Bu arada Şiran ilçe sınırlarındaki Kırıntı köyünde 4.80 metre boy ve 4.15 metre çevre genişliğiyle Kıranı Evliya Ardıcı Tabiat Anıtı ile 30 metre boy ve 4.85 metre çevre genişliğine sahip Ali Ağa’nın Kavağı Tabiat Anıtı görülmeye değer doğal güzellikler arasındadır.